Oedipus
Koning Oedipus is de perfecte tragedie. In het spoor van vele voorgangers regisseert Robert Icke – die eerder in Londen op schitterende wijze de Oresteia herschreef – een eigentijdse, vrije bewerking van eigen hand.
Buitenlandse & Nederlandse tournee
Duur: 2 uur, zonder pauze
Genre: Theater
Taal: Nederlands
Over de voorstelling
Het is de avond van de verkiezingen. De stemmen worden geteld. Oedipus staat op het punt een gigantische overwinning te boeken. Sinds de dood van Laius heeft het land vele jaren geen leider gekend. De ambities zijn groot. Oedipus wil een toekomst scheppen, een nieuwe manier van leven creëren. Ook staat hij erop om, als hij wordt gekozen, het onderzoek naar de dood van zijn voorganger te heropenen. Dit is zeer tegen de zin van zijn campagneleider Creon. Ook Tiresias maakt zijn opwachting. De blinde ziener doet enkele onheilspellende prognoses: de toekomst heeft altijd begraven gelegen in het verleden.
Oedipus vermoedt een complot en keert hun de rug toe. In het
ondertussen half leeggehaalde campagnehoofdkwartier wordt Oedipus door
zijn familie – moeder, vrouw en kinderen – verrast met een diner.
Daarbij wordt een oud voorval opgerakeld. Langzamerhand komt Oedipus tot
de ontdekking dat zijn verleden heel anders is dan hij altijd heeft
gedacht. Gedurende zijn onderzoek vallen de puzzelstukken in elkaar.
Oedipus probeert zijn lot in eigen hand te houden, maar komt tot de
ontdekking dat hij al die tijd ziende blind is geweest. De gevolgen zijn
catastrofaal.
Oedipus’ zoektocht zit vol verrassende wendingen.
Dat maakt de afwikkeling ervan tot een bloedstollende thriller. Wie
kijkt onbewogen toe als iemand die onverzettelijk naar de waarheid
graaft zijn eigen ondergang tegemoet gaat? Oedipus is veel meer
dan het verhaal van een man die ziende blind is geweest. De eeuwenlange
aantrekkingskracht is en blijft de herkenbaarheid van zijn lot: het bestaan is kwetsbaar. En dat het bijna onmogelijk is ons leven en geluk
in eigen hand te houden.
Recensies
'Briljante regie van Robert Icke. Hij creëert een nieuw verhaal dat volkomen consistent is, met welhaast klassiek ingeleefd spel. Bij Icke komt de modernisering van binnenuit en is er niet van buitenaf opgelegd.' - NRC ****
'Het actualiseren is met veel gevoel voor menselijk detail gedaan... Maar wow, die acteurs!' - Trouw ****
'Schitterend spel van Kesting als Oedipus en vooral Marieke Heebink als Jocaste. De scènes waarin het paar steeds dichter de kennis nadert die hun geluk zal vernietigen, snoeren je de keel. IJzingwekkend is Jocastes ontzetting als ze ontdekt wie haar echtgenoot is. Het verklaart haar astronomische liefde voor hem, en maakt die ook meteen onmogelijk.' - de Volkskrant ***
'perfect spel' - Noordhollands Dagblad
'De dialogen zijn scherp, geestig en worden met een naturelle speelsheid gebracht door het ensemble.' - Theaterkrant ***
'Kesting en Heebink, die twee zijn elkaar gewaagd. Hij
jongensachtig maar vervaarlijk, soms speels en soms bedachtzaam; zij
emotioneel, vurig en doorleefd.' - Parool
'Een waanzinnig sterk Oedipus dat er een rotvaart op nahoudt én verschillende lagen aanboort. Een gigantisch sterk debuut van Icke buiten het Verenigd Koninkrijk als regisseur dus. Wat een moderne adaptatie van een klassieker!' - Concertzender *****
'Regisseur Robert Icke maakt met deze Oedipus een Griekse tragedie die de moderne tijd vormgeeft. Door enkele subtiele verschuivingen in het plot gaat het stuk over waarheidsbevinding, wat het actueel maakt zonder dat het opdringerig op de tijd geplakt is. Door een verfrissend nieuw perspectief ga je anders naar Oedipus kijken, wat een toegevoegde waarde geeft aan het stuk. Mooi hoe door middel van tekst en vormgeving de focus inzoomt op de menselijke maat. De bewerking vanuit het hart van het stuk maakt deze Oedipus uniek en voegt iets toe aan alle eerdere stukken.' - jury Nederlands Theater Festival
Cast
Robert Icke besloot toneelschrijver en regisseur te worden nadat hij als tiener door zijn vader vanachter zijn PlayStation werd gesleurd en een voorstelling van Richard III zag met Kenneth Branagh in de titelrol. Nu – pas dertig jaar oud – wordt hij beschouwd als hét grote talent van het jonge Britse toneel. Sinds enige tijd is hij associate director bij het Almeida in Londen, het befaamde Londense theaterhuis dat door Pierre Audi werd geleid voor hij naar Amsterdam kwam.
Hildegard Maria Bechtler (1951) is een Duitse kostuumontwerper en scenograaf. Ze werd geboren in Baden en groeide op in Stuttgart. In de jaren 70 verhuisde ze naar Londen, waar ze sindsdien talloze scenografieën voor opera en theater ontwierp. In 2011 won ze de Olivier Award for Best Costume Design voor de reprise van After the Dance bij het National Theatre.
Robert Icke over Oedipus
‘Al sinds het begin zijn zowel publiek als kunstenaars gefascineerd
door Oedipus: het verhaal van een man die in zijn succes limieten
overschreed om vervolgens tot de ontdekking te komen dat hij daarbij
over de meest fundamentele grenzen was heen gegaan. Ik ben gefascineerd
door hoe stukken genres doen ontploffen net zoals gebeurtenissen levens
doen ontploffen. Aristoteles’ notie van de ‘hamartánein’ – dat waardoor
de protagonist ten onder gaat – wordt vaak vertaald als een tragisch
gebrek. Maar misschien kan het beter en eenvoudiger worden vertaald als
een misstap of een fout?
Iedereen maakt wel eens een fout. Iedereen wijkt af van het plan. Maar wat doen we als onze fouten al eerder zijn begaan? Wat als die fouten het plan zijn? Wat als die fouten niet meer ongedaan kunnen worden gemaakt? Wat is ons lot? Zijn wij slechts de acteurs in een script dat al geschreven werd? Door onze ouders? Door de goden? Door onze eigen lichamen? Hoe kunnen we onszelf genoeg doorzien om te stoppen voor het te laat is? Hoe kunnen we onszelf ooit goed genoeg kennen?’
Credits
naar Sophocles
regie & bewerking Robert Icke
scenografie Hildegard Bechtler
vertaling Rob Klinkenberg
licht Natasha Chivers
video Tal Yarden
geluid Tom Gibbons
kostuums Wojciech Dziedzic
fotografie Jan Versweyveld
particulier producent Joost and Marcelle Kuiper, Harry and Marijke van den Bergh, Joachim Fleury
Meer ITA-ensemble
wereld de weg nog te vinden.