Guy Cassiers

In zijn voorstellingen verbindt Guy Cassiers zijn grote passie voor literatuur met zijn fascinatie voor de mogelijkheden van de visuele technologie. Samen met zijn acteurs creëert hij op scène een zintuiglijk universum waarin muziek een steeds belangrijkere rol speelt. Zijn interesse in opera is daar een gevolg van. Zijn groeiende belangstelling voor de Europese geschiedenis en zijn belangstelling voor politieke thema’s als de migratie leverde in de afgelopen jaren opgemerkte voorstellingen op als De welwillenden, Grensgeval en Het kleine meisje van Meneer Linh. Van deze laatste voorstelling heeft hij ook een remake gemaakt in het Frans, Engels, Spaans en Catalaans.

Guy Cassiers behoort tot de top van de Europese theatermakers. Zijn eigenzinnige theatertaal waarin visuele technologie een geslaagd huwelijk aangaat met passie voor literatuur, wordt in binnen- en buitenland erg gewaardeerd. Hij ontving de Thersitesprijs van de Vlaamse critici voor zijn hele oeuvre (1997), de Amsterdamprijs voor de kunsten en de Werkpreis Spielzeiteuropa van de Berliner Festspiele voor zijn Proustcyclus (2004), de Europese Theaterprijs voor Nieuwe Theatrale Realiteiten (2009) en, samen met Ivo Van Hove, het Eredoctoraat voor Algemene Verdiensten van de Universiteit Antwerpen (2014). In mei 2017 ontving Guy Cassiers de insigne van Officier in de Orde van de Kunsten en Letteren van de Franse minister van cultuur. Hij is sinds 2006 artistiek directeur van Toneelhuis.

Tussen 2006 en 2008 concentreerde Guy Cassiers zich in zijn Triptiek van de macht (Mefisto for ever, Wolfskers en Atropa. De wraak van de vrede) op de complexe relaties tussen kunst, politiek en macht. Die thematiek werkte hij verder uit in een drieluik rond De man zonder eigenschappen, de grote roman van Robert Musil (De parallelactie (deel I, première juni 2010), Het mystieke huwelijk (deel II, première september 2011) en De misdaad (deel III, première mei 2012). Naast het visuele is ook de muziek een steeds belangrijkere rol gaan spelen in de voorstellingen van Cassiers. Dat werd duidelijk in de twee operacreaties die hij in 2009 maakte: House of the Sleeping Beauties (muziek Kris Defoort) en Adam in Ballingschap (muziek Rob Zuidam). Inmiddels heeft hij ook de volledige cyclus van Der Ring des Nibelungen geënsceneerd in Berlijn en Milaan (2010-2013).

Guy Cassiers’ groeiende aandacht voor de Europese politieke geschiedenis blijkt eveneens uit projecten als Bloed & rozen. Het lied van Jeanne en Gilles (2011), over de macht en de manipulaties van de Kerk, en Duister hart (naar Heart of Darkness van Joseph Conrad, 2011) over het koloniale verleden. Met producties als SWCHWRM (2010) durft Guy Cassiers ook een lichtere toets aanslaan, die we ook terugvinden in zijn verschijning in Middenin de nacht, de ensembleproductie van Toneelhuis in januari 2012. In 2013 creëert Guy Cassiers samen met Katelijne Damen Orlando naar Virginia Woolf, meteen goed voor een selectie in het Nederlandse Theaterfestival 2013. In het seizoen 2013-2014 keert Guy Cassiers zich tot het grote theaterrepertoire en ensceneert tweemaal Shakespeare: de muziektheatervoorstelling MCBTH en Hamlet vs Hamlet, naar een tekst van Tom Lanoye. Deze laatste voorstelling wordt door publiek en pers zeer goed onthaald en wordt zowel voor het Vlaams als het Nederlands theaterfestival 2014 geselecteerd. Samen met Ivo Van Hove krijgt Guy Cassiers het Eredoctoraat voor Algemene Verdiensten van de Universiteit Antwerpen. In 2014-2015 ensceneerde Guy Cassiers samen met het ensemble van makers en acteurs De blinden van Maurice Maeterlinck. Bij HETPALEIS maakte hij in samenwerking met de sociaal-artistieke organisatie KunstZ een voorstelling op basis van Het vertrek van de mier van Toon Tellegen. Hij sloot het seizoen af met Passions humaines, een voorstelling rond de figuur van de negentiende-eeuwse beeldhouwer Jef Lambeaux, op tekst van Erwin Mortier en met een Franstalig-Nederlandstalige cast. -|-Tijdens het seizoen 2015-2016 ensceneert hij opnieuw twee stukken die zich concentreren op macht en machtsmisbruik: Caligula van Camus en De welwillenden, naar de gelijknamige roman van Jonathan Littell. Het kleinere Le sec et l’humide (2015), aanvankelijk opgezet als onderzoeksproject, naar het gelijknamige essay van Jonathan Littell rond dezelfde thematiek als De welwillenden, groeide door tot een volwaardige theatervoorstelling die tourt en ook te zien is op het Festival van Avignon in 2017. Daarnaast zet hij ook zijn interesse in opera verder met een enscenering van de opera Xerse van Francesco Cavalli in Lille (FR). In het seizoen 2016-2017 maakt hij De moed om te doden van de Zweedse toneelschrijver Lars Norén. In Grensgeval gaat hij aan de slag met werk van Nobelprijswinnares Elfriede Jelinek. Speciaal voor de Ouverture van het stadsfestival Op.Recht.Mechelen wordt Bloed & Rozen in een concertante lezing gebracht. In Japan her-creëert hij de muziektheatervoorstelling House of the Sleeping Beauties, naar de gelijknamige roman van Kawabata, die hij in 2009 maakte samen met componist Kris Defoort. In datzelfde seizoen ensceneert hij in de Parijse Opéra Garnier de opera Trompe-la-mort, naar Balzac, op muziek van Luca Francesconi.

In het seizoen 2017-2018 gaat Cassiers door op zijn interesse voor het lot van de vluchteling dat hij al een eerste keer vorm gaf in Grensgeval; nu ensceneert hij het intimistische Het kleine meisje van meneer linh naar Philippe Claudel. Na een Nederlandstalige versie in het najaar van 2017, maakt hij in het voorjaar van 2018 een Franstalige versie met een Frans acteur (nog andere taalversies liggen in het verschiet). In het voorjaar van 2018 zet Cassiers de lijn van het familieverhaal (die hij aansneed in De moed om te doden) verder in zijn enscenering van Vergeef ons, een soap over een losgeslagen familie met een happy end. "Een bont, brutaal, zeer grappig theaterfeest, gespeeld door een crème van een cast." – Filip Tielens in Klara , 23 februari 2018.

In het voorjaar van 2019 creëert Cassiers samen met Arsenaal/Lazarus Bagaar, naar de film Coup de Torchon van Bertrand Tavernier uit 1981. Hiermee zet Guy Cassiers zijn theatrale zoektocht verder naar de donkerste diepten van de menselijke ziel, een afdaling die hem eerder voerde langs voorstellingen als Atropa. De wraak van de vrede, Duister hart, Musil 3: De misdaad, MCBTH, Bloed & rozen. Het lied van Jeanne en Gilles en De welwillenden.

In datzelfde voorjaar van 2019 kent Het kleine meisje van meneer Linh ook een Engelstalige hercreatie die in Luxemburg in première gaat als Monsieur Linh and his Child.

In het najaar van 2019 regisseert Guy Cassiers The Indian Queen van Purcell bij Opéra De Lille. Voor Toneelhuis creëert hij in het najaar van 2020 een double bill creëren: Antigone in Molenbeek + Tiresias waarin beide hoofdfiguren elk op hun manier de wetten van de patriarchale (westerse) samenleving in vraag stellen. In het voorjaar van 2021 regisseert Guy Cassiers April, op tekst van Willem de Wolf, rond de figuur van April Glaspie, Amerikaans ambassadeur in Irak, in de periode net voor de uitbraak van de Eerste Golfoorlog, een conflict dat bepalend is geweest voor de verhouding tussen de Arabische en de westerse wereld. Van Antigone in Molenbeek + Tiresias maakt Guy Cassiers in juni 2021 een Franse versie met de actrices Ghita Serraj en Valérie Dréville in de hoofdrollen. In oktober 2021 realiseert hij Démons bij de befaamde Comédie Française in Parijs, naar Dostojewski in een tekstbewerking van Erwin Mortier.

In januari 2022 gaat Zeg aan de kinderen dat wij niet deugen in de Bourla in première, een hommage aan een van de belangrijkste nog levende dichters in het Nederlandse taalgebied. Guy Cassiers sluit het seizoen 2021-2022 af met deelname aan Lonely Hearts Club Band, een collectief project dat alle Toneelhuismakers in juni 2022 samenbrengt op de Bourlascène. Met dit project rondt Guy Cassiers meteen ook zijn zestienjarig directeurschap bij Toneelhuis feestelijk af.