Keti Koti
Elk jaar wordt op 1 juli de afschaffing van de slavernij gevierd. Vorig jaar, in 2023, was het 150 jaar geleden dat in 1873 de slavernij in Suriname en het Caraïbisch gebied ten einde is gekomen. Keti Koti, wat ‘verbroken ketenen’ betekent, herinnert ons aan het belang om op een gelijkwaardige manier met elkaar om te gaan. Ook ITA wil met een programma laten zien hoe belangrijk deze dag is. Op zondag 30 juni presenteren we een samengesteld programma tijdens de herdenkingsdag voor het slavernijverleden.
Genre Perspectief
Duur 125 minuten
Taal Nederlands
Keti Koti
Op 30 juni staan we niet alleen stil bij de herdenkingsdag voor de afschaffing van slavernij maar ook bij de Onafhankelijkheidsdag van Somalië en Congo. In dit programma gaan we op zoek naar bevrijding van de doorwerkingen van het koloniale verleden en afterlives of slavery. In die tijd zijn verdeel-en-heersmechanismen structureel toegepast om uitbuiting te legitimeren en tegenwerking, protest en opstand te ontmantelen. Zo bleef de macht in handen van een kleine groep mensen.
Hoewel de slavernij is afgeschaft, wordt ons denken, ons lichaam, en daarmee ons dagelijks leven nog beïnvloed door koloniale sporen, herinneringen en gedragingen. Deze onderdrukkende denkconstructies bemoeilijken het samenleven van de verschillende gemeenschappen in ons land en daarom zetten we met dit programma in op samen herdenken, vieren en helen.
-|-
Het programma bestaat uit het ritueel The art and practice of experiencing/Becoming our space door Glenn Helberg en SHEBANG, een monoloog van Anton de Bies, Performing the Archive: Flying Out van Luku Xam en The Need for Legacy en muziek van Ondrofeni. Na afloop is er een nagesprek met Glenn Helberg en een borrel met DJ in de Rotonde.
Performing the Archive: Flying Out
Luku Xam is een interdisciplinair Afro-Futuristisch storytelling collectief bestaande uit Jomecia Oosterwolde, Joanne Purperhart en Myra Fanta Bodian. Ze halen inspiratie uit de verschillende Afro- en Afrodiaspora-culturen, levensvisies en spiritualiteit. In samenwerking met The Need for Legacy creëren zij een performance waarin beeld, verhaal en beweging samenkomen op basis van hun onderzoek in de Nederlandse theaterarchieven.
Deze performance is een tussentijdse
artistieke uitkomst van een Performing the Archive-onderzoeksproject
gefaciliteerd door The Need for Legacy. The Need for Legacy stimuleert het archiveren
en ontsluiten van nieuwe en oude theateractiviteiten. Onder de titel Performing
the Archive gaan makers aan de hand van een artistieke onderzoeksvraag met
archiefonderzoekers het archief in om geschiedenissen te (her)ontdekken en deze
artistiek te vertalen.
In de voetsporen van een held
Ik zal de geur nooit vergeten. Ik kán de geur nooit vergeten. Vuur dat overal in doordringt, dat met gretige vingers alles verschroeit wat in de weg staat. Tot er niets meer overblijft. Alleen: de verhalen. En de woorden. Het is met woorden begonnen. Woorden die ons eerst werden onthouden, want slaafgemaakten mochten niet lezen. Omdat zij ook wisten: de kracht van woorden is groot.
Acteur en theatermaker Anton de Bies kruipt in de rol van Tula, die de opstand van de slaafgemaakten op Curaçao leidde. Deze Tula, die vocht voor vrijheid en mensenrechten, voert een gesprek met zichzelf (Anton) in het hier en nu. Hij neemt ons mee naar het verleden en laat ons stilstaan bij de doorwerking van de slavernij in het heden.
The art and practice of experiencing/Becoming our space
Makers en kunstenaars onderzoeken onder leiding van gastcurator Glenn Helberg hoe sinds de ontdekking van de Nieuwe Wereld en trans-Atlantische slavernij verdeeldheid tussen inheemse en diasporische gemeenschappen systemisch is ingezet en doorwerkt. Gezamenlijk onderzoeken zij hoe door het delen van de eigen verhalen over mechanismes van onderdrukking deze doorbroken kunnen worden. Met het doorbreken van deze waarheden doorvoeld in lichaam en geest kunnen wij de ruimte ervaren om verdeel en heers-mechanismen te overkomen. We hebben weliswaar vrijheid, maar ervaren geen ruimte.
We bewegen ons tussen Suriname en Curaçao en onderzoeken met performers Junadry Leocaria, Gregory Shaggy Albertzoon, Laurindo Andrea en Adeiye Tjon hoe taal als instrument is ingezet om verdeeldheid systemisch voort te zetten, evenals hoe dit doorwerkt in toegang tot sociale posities en colorism. We gaan in gesprek over de alsmaar overeind blijvende veerkracht die we kunnen traceren in onze verhalen van heldendaden, om deze gezamenlijk te voelen en tot ons te nemen in ons DNA.
Ondrofeni
Kaskawi (Kaseko–Kawina) muziek uit Suriname is Surinaamse moderne swingende percussiemuziek waarbij je zeker weten niet stil kan staan. Ondrofeni betekent vrij vertaald 'ondervinding'. Ze speelden al op Oerol, de Uitmarkt, Kwaku Festival, Welcome to the village, ontelbaar veel feesten, het North Sea Jazz Festival en tijdens de opening van Festival Lieve Stad, 2024 in de Rotonde.